In “Slaap kindje slaap: over baby’s slaap en slaapassociaties,” het eerste deel van deze reeks konden we alvast lezen over de verschillende fasen in de slaap van 0 tot 6 maand, doorslapen en slaapassociaties.
Kleine Man sliep het nachtje pas door toen hij daar klaar voor was. Dat was toen hij 6 maanden oud was. Hij had op dat moment geen behoefte meer aan nachtvoedingen. Hij kon rond bedtijd al langer zelfstandig in slaap vallen, maar slaagde daar niet meer in wanneer hij ’s nachts wakker werd. Het bleek op de lange duur een serieuze aanslag op mijn eigen nachtrust.
Tijdens mijn moederschapsverlof had ik het nagelaten om ook slaap te pakken op de momenten dat mijn Kleine Mannetje zijn dutjes deed. Er was namelijk altijd wel iets te doen om mijn huishouden toch nog een beetje georganiseerd te laten verlopen. En eenmaal ik opnieuw aan het werk was, was er simpelweg geen ruimte meer voor een korte powernap.
Dat wreekte zich op de duur. Achteraf bekeken zou ik dit vandaag de dag dan ook totaal anders aanpakken! Dat is meteen ook mijn advies aan kersverse ouders:
Neem slaap op de momenten dat baby “out” is, rust zoveel als je kan en laat het huishouden voor wat het is. Of toch totdat je kindje erin slaagt om ’s nachts langer aan één stuk te slapen. Schakel hulp in waar mogelijk. En verder: geniet zoveel mogelijk van die prachtige baby in je armen!
Vandaag ga ik dieper in op een 3-tal mythes, die spijtig genoeg nog bij heel wat mensen leven. En helaas zelfs bij professionals! Deze mythes, die doorgaans steunen op onvoldoende kennis rond slapen bij baby’s, zouden dringend de wereld uitgeholpen moeten worden.
Ze zorgen immers voor een stroom van goedbedoelde adviezen waar oververmoeide ouders eigenlijk helemaal niet op zitten te wachten. Bovendien zijn het vaak ook nog eens een heleboel tegenstrijdigheden zodat we op de duur het bos door de bomen niet meer zien.
Drie mythes over baby’s en slaap doorprikt
1 Het is onze eigen fout als onze baby niet doorslaapt.
Zowaar dé grootste mythe die er bestaat. Ook al verslinden we alle zelfhulpboeken die er bestaan rond baby’s en slapen, volgen we de adviezen in die boeken tot de letter op, dan nog kan het vergeefse moeite zijn. Dat kan ons behoorlijk onzeker maken. Ervoor zorgen dat we onszelf de vraag gaan stellen wat we in hemelsnaam fout doen?!
Echter dé vraag die we ons eerder zouden moeten stellen, is waarom onze maatschappij weigert te aanvaarden dat baby’s tot 6 maanden nu eenmaal nog niet de nacht kunnen doorslapen.
Zoals reeds in “Slaap kindje slaap: over baby’s slaap en slaapassociaties” te lezen was, heeft dit in eerste instantie te maken met het feit dat baby’s met een korte slaapcyclus van 45 minuten lichte slapers zijn. Dat beschermt hen tegen wiegendood, een risico dat pas afneemt vanaf 6 maanden.
Door hun korte slaapcyclus en lichte slaap, kunnen ze immers alarm slaan bij oververhitting of ondervoeding. Dat doen baby’s uiteraard via het enige communicatiemiddel dat ze op dat moment hebben: door te gaan huilen.
Daarnaast zijn baby’s nog één en al instinct. Het zit in hun DNA ingebakken dat ze ons dichtbij zich nodig hebben om te overleven. In heel wat culturen slapen ouders en hun baby’s samen in dezelfde ruimte en vaak zelfs in hetzelfde bed. Onze cultuur is dus eerder een uitzondering op de norm, hoewel de laatste jaren steeds meer ouders kiezen voor co-sleeping.
2 Laat die baby maar huilen!
Onze moeders kregen misschien destijds nog het advies mee om ons eens goed te laten door huilen. Dan zouden we wel vanzelf in slaap vallen en het op geven.
Ook vandaag de dag wordt nog regelmatig aangeraden om de zogenaamde “cry it out”-methode toe te passen. Of om ons kindje “gecontroleerd” te laten huilen gedurende een bepaalde tijd, vooraleer we naar hem toe gaan. De achterliggende gedachte is dat onze baby zichzelf wel leert troosten en uiteindelijk zichzelf terug in slaap sust.
Tegenwoordig zijn er voldoende studies die aantonen dat laten huilen niet de meest gezonde strategie is.
Baby’s waarvan het gehuil telkens genegeerd wordt, hebben verhoogde waarden van het stresshormoon cortisol in hun bloed. Dat kan bij langdurig aanhouden schadelijk zijn voor de ontwikkeling van ons kindje.
Verder is het zo dat baby’s gewoonweg nog niet in staat zijn om zichzelf zelfstandig en bewust te sussen. Dat deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het regelen van emotionele reacties is immers nog sterk onderontwikkeld.
Dat betekent concreet dat onze kinderen ons nodig hebben om tot rust te komen wanneer ze stress, angst of verdriet hebben. Ze hebben ons met andere woorden ook nodig als ze ’s nachts op ons roepen.
Bovendien kan laten huilen een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van een veilige hechting met ons kindje. Als we onze baby elke avond en ’s nachts tot krijsen toe laten huilen, leren we hem dat hij er alleen voor staat, dat we niet emotioneel beschikbaar zijn voor zijn noden.
Op de duur zal onze baby het inderdaad opgeven en stoppen met huilen. Dit gaat echter ten koste van de basisveiligheid van ons kindje en zijn vertrouwen in ons als veilige haven.
3 Baby’s slaap kan je in een schema gieten of trainen.
Deze is dubbel.
Elk kindje heeft een eigen ritme en een voor hen unieke, natuurlijke bedtijd die (tot 6 jaar) tussen 18u en 20u ligt. We kunnen de slaap van onze baby dus niet in een bestaand, “one size fits all” voedings- en slaapschema gieten.
Wel kunnen we proberen om het unieke slaapritme en de wakkertijd van ons kindje te ontdekken en daarop in te haken.
Hoe je dit concreet kan aanpakken, kan je volgende week lezen in “Slaap kindje slaap, deel 3”. Daarin zet ik enkele tips op een rij om onze baby (en dus ook wijzelf) zo snel mogelijk naar een goede nachtrust te helpen.
Besluit
Veel mama’s en papa’s zijn na tal van slapeloze nachten op zoek naar een houvast. Goede en correcte informatie over hoe baby’s slapen is dan ook heel belangrijk.
Gewapend met kennis van zaken kunnen we immers kiezen voor die slaaptips die het beste aansluiten op wie wij zijn als mama en papa. Daarover meer volgende week in het laatste deel “Slaap kindje slaap: 8 tips om doorslapen te bevorderen“.
Lukt het doorslapen moeilijk of helemaal niet? Heb je graag wat ondersteuning nodig?
Laat me gerust weten hoe ik jou kan helpen:
Bronnen:
Susan Willekes: “Slaap! Hoe je baby van 0-12 maanden doorslaapt.” Uitgeverij Spectrum, 2017.
Nathalie Schittekatte: “Slaap, baby, slaap. De slaapgids van 0 tot 6 maanden.” Uitgeverij Lannoo, 2020.
