In een almaar drukkere samenleving is het vaak een hele uitdaging om tussendoor “nog even” je kleintje droog te krijgen. We rennen van thuis naar kinderopvang of school, en van daaruit weer verder naar het werk, om dan na het werk de omgekeerde beweging te maken.
Daar bovenop proberen we ook nog eens tegemoet te komen aan een goedgevulde sociale agenda. Potjestraining inplannen in die nu al overvolle dagindeling wordt op de duur iets waar je als een berg tegenop ziet. Ikzelf was daar geen uitzondering op.
In ware wetenschappersstijl had ik me op voorhand ingelezen over het onderwerp. Vriendinnen die reeds uit de luiers waren had ik gevraagd hoe zij dit hadden aangepakt. Uit de plaatselijke bibliotheek had ik grappige boekjes* op peuter-maat meegebracht. Het wereldwijde web had ik tenslotte afgeschuimd op zoek naar leuke, educatieve filmpjes voor Kleine Man*.
Droog op 3 dagen
Het plan was ambitieus: Kleine Man droog krijgen op drie dagen tijd. Volgens Lora Jensen, schrijfster van het boek “3 Day Potty Training” en moeder van zes kids, is het mogelijk om kinderen in één keer zowel overdag als ’s nachts zindelijk te maken.
Bij deze methode leg je drie dagen lang je aandacht volledig op je kindje (dus geen tv, smartphone of computer) en blijf je in de buurt van het potje (lees: thuis). Bedoeling is om kinderen er regelmatig aan te herinneren dat ze het zelf moeten zeggen als ze willen plassen.
Luiers worden bij deze methode vanaf dag één naar de prullenmand verwezen, zodat je als ouder niet in de verleiding komt om ernaar terug te grijpen.
Valse start
En zo gebeurde het dat ik op een zonnige dag, net iets voor Kleine Mans tweede verjaardag, vol goede moed begon aan een soort bootcamp zindelijkheidstraining.
’s Ochtends vertelde ik mijn zoontje dat hij nu een grote jongen aan het worden was en dat grote jongens geen luiers meer dragen overdag. Die mogen namelijk op het potje gaan, net zoals mama en papa.
Het potje stond al een tijdje als een ware troon in onze living te blinken. Het was een lichtgroen exemplaar van BabyBjörn met hoge rugleuning, hoge spatbescherming (handig bij een zoontje!) en uitneembaar binnenpotje. Kleine Man vond het wel fijn om er af en toe op te gaan zitten om tv te kijken of om zijn auto’s erin te verstoppen. Hij was er dus al even vertrouwd mee.
Om het half uur vroeg ik Kleine Man of hij moest plassen. Hoewel hij het aanvankelijk nog wel oké leek te vinden zijn spel te onderbreken om een plasje te doen, kreeg hij er op de duur duidelijk schoon genoeg van (wenen, en die typisch peuter-puberale, al dan niet gegilde “nee!”).
Iets na de middag moest ik me gewonnen geven. Dit werd voorlopig niets. Ofwel was Kleine Man er ondanks de signalen nog niet helemaal aan toe, ofwel was deze methode gewoon niet zijn ding.
De signalen
Voordat je kindje zindelijk kan worden, moet het volgens Kind en Gezin voldoen aan drie belangrijke voorwaarden. Je kindje moet het lichamelijk al kunnen, het moet begrijpen wat er verwacht wordt en je kleine schat moet het uiteraard ook zelf willen.
Bij de meeste kinderen kan je rond de leeftijd van 2 jaar signalen zien waaruit blijkt dat ze er klaar voor zijn:
1. Kunnen: Je kindje…
– kan de spieren rondom blaas en sluitspier onder controle houden.
Dit merk je als je kindje regelmatig min. 2u een droog is (bijvoorbeeld na het middagdutje).
– voelt dat hij pipi of kaka moet doen en kan dit zeggen.
– kan zelfstandig stappen, gaan zitten en weer opstaan.
– trekt zelf of met hulp zijn onderbroek op.
2. Begrijpen: Je kindje…
– kan voorwerpen brengen naar waar ze horen (bijvoorbeeld blokjes in de doos), pipi hoort in het potje. Je kindje moet namelijk een verband kunnen leggen tussen moeten plassen en op het potje gaan.
– onderbreekt het spelen als hij zich bewust is van het feit dat hij moet plassen of kaka doen.
– vindt een natte of volle luier niet fijn aanvoelen.
3. Willen: Je kindje…
– wil meewerken en zegt vaker “ja” dan “neen” tegen het potje (denk aan die zogenaamde peuter-puberteit).
– wil zo snel mogelijk van zijn natte of volle luier af.
– wil weten wat er gebeurt als mama of papa naar het toilet gaan en komt nieuwsgierig kijken.
Echte start
Fast forward naar twee maanden nà zijn tweede verjaardag. In navolging van mijn eerste poging vertelde ik Kleine Man opnieuw dat hij een grote jongen aan het worden was, die zijn luier uit mocht laten wanneer hij wakker was en net als mama en papa op het potje mocht gaan om pipi en kaka te doen.
In aanloop naar het grote moment had ik hem quasi elke avond voorgelezen uit een boekje over zindelijk worden* of had ik hem een filmpje laten zien op You Tube*. Ik legde hem uit dat als hij pipi of kaka moest doen, hij dat moest zeggen aan mama. Mama zou hem dan helpen om op het potje te gaan. Ik wilde namelijk geen herhaling van wat er zich had afgespeeld drie maanden eerder.
Dag 1
Op dag één plaste Kleine Man wel zo’n tien keer in zijn broek. Ik zette hem dan zo snel mogelijk op het potje en zodra hij daarin de rest van zijn plasje deed, reageerde ik met enthousiaste kreten en mocht hij een kleurrijke sticker* uitkiezen om in een boekje te kleven.
Kwam hij niet tot een succesvol resultaat, dan zei ik “oh geen plasje, dat is spijtig, volgende keer misschien wel” (maar kreeg hij ook geen sticker). Op het einde van de dag, zo rond de zessen, slaagde hij er voor de eerste keer in om op het potje te gaan zonder voorafgaand plasje in zijn broek. Een uurtje later deed hij dat nog eens flink over.
Dag 2
De tweede dag liep het net zo: een natte broek die aanleiding was om samen naar het potje te lopen, daarin verder te plassen en een sticker te krijgen. Tot Kleine Man om 16u zonder voorafgaande pipi in de broek zomaar eventjes drie “kakadoo’s” én een plasje produceerde in één sessie.
Dag 3
Op dag drie had het kereltje reeds om 9.30u in de mot dat er nog steeds stickers te verdienen vielen en liep hij uit zichzelf al naar het potje om een plasje te doen. Vanaf dan was de toon gezet. Op het einde van de dag was hij nog niet volledig droog, dat kwam pas rond dag zeven.
Sindsdien verklaarde m’n ventje telkens als het zover was plechtstatig “pipi!” en liep hij luid kirrend van de pret (omdat mama dan ook in actie kwam) uit zichzelf naar het potje. Dat betekende echter niet dat het altijd lukte om tijdig op het potje te geraken.
De voorbereiding
Zoals eerder gezegd had ik al een reeks boekjes en filmpjes over het onderwerp op mijn zoontje losgelaten. Ook het potje had al een tijdje een prominente plaats in de buurt van het grote (wc-)potje van mama en papa. Reeds als baby benoemde ik bij het verschonen van zijn luier “wat een flinke kakadoo hij had gedaan”, waar hij op de duur als éénjarige gelijk van ging blinken als hij zag hoe trots mama op hem was.
En op gegeven moment kwam mijn Kleine Mannetje nieuwsgierig kijken naar wat er aan de hand was als mama verdween naar het kleinste kamertje en op die grote witte pot ging zitten. Dan legde ik hem uit dat mama pipi of kaka aan het doen was. Vaak herhaalde hij mijn woorden nog eens bevestigend, als wilde hij aangeven dat hij volledig mee was.
Toen de training startte, zorgde ik dat er een emmer met enkele dweilen klaarstond en dat de mat opgerold was. Naast zijn potje lagen er billendoekjes klaar. Verder had ik droge kledij en een stuk of 10 onderbroekjes binnen handbereik. Tot slot verplaatste ik de luiers naar zijn slaapkamer omdat hij die nog aankrijgt vlak voor hij gaat slapen. Tot de leeftijd van 7 jaar is bedplassen immers niet abnormaal.
Zindelijkheidstraining ’s nachts
Kinderen worden ’s nachts meestal vanzelf droog als ze al verschillende maanden overdag droog zijn. Merk je dat je kindje de helft van de nachten droog blijft, kan je starten met de nachtelijke zindelijkheidstraining en de luier weglaten.
Uitstel
Lukt het dus niet onmiddellijk of is die kleine prins(es) voor geen meter geïnteresseerd, stel de zindelijkheidstraining dan gerust een maandje (of twee) uit en probeer het later opnieuw.
Zindelijkheidstraining zal een grotere kans op slagen hebben als jij en je peuter in een rustige, stabiele periode in jullie leven zitten dan in een drukke periode of vlak voor een ingrijpende gebeurtenis, zoals een verhuis, of de geboorte van een tweede spruit, … Kinderen houden nu eenmaal van structuur, duidelijkeid en voorspelbaarheid en dat is zeker niet anders in een periode waarin je moet leren om letterlijk je pipi of kaka los te laten.
Besluit
Rest me enkel nog om je te zeggen dat ik je heel veel succes toewens bij de zindelijkheidstraining van jouw kleintje!
In “Zindelijkheidstraining: de benodigdheden op een rij” overlopen we nog eens wat we precies allemaal nodig hebben om op een succesvolle manier aan de slag te gaan.
Heb je nog vragen bij dit artikel? Of loopt de zindelijkheidstraining van jouw peuter niet volledig naar wens en wil je hierin graag ondersteuning? Je kan beroep op me doen:
Wil je graag toegang tot de handige hulpmiddelen die bij elk artikel horen?
Bij dit artikel horen bijvoorbeeld een infographic en een beloningskaart.
Bronnen:
Kind & Gezin
L. Jensen: “3 Day Potty Training”, 2006-2014.
